व्यक्तिवेध
Published: Monday, December 8, 2014
'मुक्तपणा पूर्णपणे न उधळलेली लेखिका' अशा शब्दांत नंदा खरे यांनी पद्मजा फाटक यांचे वैशिष्टय़वर्णन केले होते. ते खरेच असल्याच्या खुणा फाटक यांच्या लिखाणातून दिसतात; पण त्यासाठी त्यांचे कौतुक जरा दबूनच झाले, कारण बहुधा तो काळ वेगळा होता.. गौरी देशपांडे आणि सानिया यांच्या कथानकांमधल्या स्त्रियांचा ठसा त्या काळावर होता. आज अनेक जणी ब्लॉगमधून सहजपणे 'माणूस' म्हणून व्यक्त होतात, सामाजिक अनुभवो मांडतानाच व्यक्तीकडे माणूस म्हणून पाहू शकतात, त्या लिखणाची छापील मळवाट रुंद करणाऱ्यांत पद्मजा फाटक होत्या. आदल्या पिढीला, दूरदर्शनवरील 'सुंदर माझं घर' या कार्यक्रमात अनेक मुलाखती घेणाऱ्या फाटक यांच्या प्रसन्न आणि मिश्कील व्यक्तिमत्त्वाचे जे दर्शन झाले होते, ती मिश्किली आणि ती प्रसन्नता त्यांच्या लिखाणातही होती.
म्हणून त्यांना दु:खे दिसलीच नाहीत किंवा त्यांनी ती लिखाणातून मांडलीच नाहीत, असे नव्हे. 'आवजो' या त्यांच्या पुस्तकाची जिम्मा प्रवासवर्णनांत होत असली, तरी ते प्रवासात भेटलेल्या माणसांचे- किंवा त्याहीपेक्षा, त्या माणसांच्या व्यक्तिगत नातेसंबंधांतील गुंतागुंतीचे- वर्णन आहे. माणसे पाहण्याच्या या सवयीला आलेले एक फळ म्हणजे 'बापलेकी' या पुस्तकाचे त्यांनी केलेले संपादन. कथालेखनही फाटक यांनी केले, पण तो काही त्यांचा पिंड नव्हता. अनुभव पारखणे, माणसांमधून समाज पाहणे, हा त्यांचा स्वभाव. लिखाणाचा कंटाळा अजिबात नाही. उलट हौसच. इतकी की, 'स्त्री' मासिकासाठी 'पुरुषांच्या फॅशन्स' या विषयावर एकदा त्यांनी लिहिले. ती 'कव्हर स्टोरी' 'स्त्री' मासिकालाही ताजेपण देणारी आणि मुंबई, पुण्याचे दुकानदार पुरुषांच्या फॅशन्ससाठी कसे दिमतीला आहेत, हे सांगणारी होती. हे सारे १९८२ ते ८४ या काळात, म्हणजे पुरुषांसाठी 'पार्लर' वगैरेही निघाली नव्हती, तेव्हा; मेट्रोसेक्शुअल पुरुष पैदा होण्याच्या फारच आधी. पण पुरुषाने फॅशन दडवण्यात अर्थ नाही, उलट ती मिरवायला आमची (१९८० च्या दशकातल्या स्त्रियांची) काही हरकत नाही, असा पहिला सूर बहुधा, या लेखाने लावला. साहित्यिक महत्ता वगैरे शब्द त्यांच्याबाबत पडत नाहीत म्हणे.. न का पडेनात; पण तेव्हा ललित लेखकाने समाज कसा पाहायला हवा, हे फाटक सांगत होत्या. स्वत:च्या क्लेशदायी दुखण्याबद्दलही त्यांनी मजेत लिहिलेल्या 'हसरी किडनी'चे कौतुक सर्वानाच आहे, तर 'बाराला दहा कमी' (सहलेखक माधव नेरुरकर) या पुस्तकाला राज्य पुरस्कारही लाभला. मात्र, फाटक यांचे बालसाहित्य (तीन पुस्तके) वेगळे असूनही त्याची चर्चा झाली नाही. त्यांच्या ललित निबंधांकडे समीक्षकांनी नीटसे पाहिलेलेच नाही. ते काम आता फाटक यांच्या निधनानंतर तरी व्हायला हवे.
म्हणून त्यांना दु:खे दिसलीच नाहीत किंवा त्यांनी ती लिखाणातून मांडलीच नाहीत, असे नव्हे. 'आवजो' या त्यांच्या पुस्तकाची जिम्मा प्रवासवर्णनांत होत असली, तरी ते प्रवासात भेटलेल्या माणसांचे- किंवा त्याहीपेक्षा, त्या माणसांच्या व्यक्तिगत नातेसंबंधांतील गुंतागुंतीचे- वर्णन आहे. माणसे पाहण्याच्या या सवयीला आलेले एक फळ म्हणजे 'बापलेकी' या पुस्तकाचे त्यांनी केलेले संपादन. कथालेखनही फाटक यांनी केले, पण तो काही त्यांचा पिंड नव्हता. अनुभव पारखणे, माणसांमधून समाज पाहणे, हा त्यांचा स्वभाव. लिखाणाचा कंटाळा अजिबात नाही. उलट हौसच. इतकी की, 'स्त्री' मासिकासाठी 'पुरुषांच्या फॅशन्स' या विषयावर एकदा त्यांनी लिहिले. ती 'कव्हर स्टोरी' 'स्त्री' मासिकालाही ताजेपण देणारी आणि मुंबई, पुण्याचे दुकानदार पुरुषांच्या फॅशन्ससाठी कसे दिमतीला आहेत, हे सांगणारी होती. हे सारे १९८२ ते ८४ या काळात, म्हणजे पुरुषांसाठी 'पार्लर' वगैरेही निघाली नव्हती, तेव्हा; मेट्रोसेक्शुअल पुरुष पैदा होण्याच्या फारच आधी. पण पुरुषाने फॅशन दडवण्यात अर्थ नाही, उलट ती मिरवायला आमची (१९८० च्या दशकातल्या स्त्रियांची) काही हरकत नाही, असा पहिला सूर बहुधा, या लेखाने लावला. साहित्यिक महत्ता वगैरे शब्द त्यांच्याबाबत पडत नाहीत म्हणे.. न का पडेनात; पण तेव्हा ललित लेखकाने समाज कसा पाहायला हवा, हे फाटक सांगत होत्या. स्वत:च्या क्लेशदायी दुखण्याबद्दलही त्यांनी मजेत लिहिलेल्या 'हसरी किडनी'चे कौतुक सर्वानाच आहे, तर 'बाराला दहा कमी' (सहलेखक माधव नेरुरकर) या पुस्तकाला राज्य पुरस्कारही लाभला. मात्र, फाटक यांचे बालसाहित्य (तीन पुस्तके) वेगळे असूनही त्याची चर्चा झाली नाही. त्यांच्या ललित निबंधांकडे समीक्षकांनी नीटसे पाहिलेलेच नाही. ते काम आता फाटक यांच्या निधनानंतर तरी व्हायला हवे.
आत्मचरित्र - Padmaja Fatak Deepa Govarikar ...
pustakjatra.buildabazaar.com/.../search?...Padmaja%20... Translate this pageआत्मचरित्र - Padmaja Fatak Deepa Govarikar - पुस्तक जत्रा.Hasari Kidney written by Padmaja Phatak published by ...
www.menakabooks.com › Publishers › Akshar PrakashanThe book Hasari Kidney is written by Padmaja Phatak and Akshar Prakashan, Buy Marathi Books Online.Padmaja Phatak - Padmaja Phatak Marathi Books, Novels ...
padmajaphatak.bookchums.com/Padmaja Phatak. Padmaja Phatak. 0 Fan(s). Become a Fan ... 0 Comment. Be the first to comment on Padmaja Phatak. Write a Comment. ADD COMMENT.by Padmaja Fatak
210.212.169.35/W27/Result/w27AcptRslt.aspx?AID=109225...T...Shikshantadnya Tarabai Modak / by Padmaja Fatak, 1981 Book. by Padmaja Fatak, Book. Publication, Keshav V.Kothavale: Mumbai, 1981. Description, 2,27 ...
who will free india from caste and religionकालच भारतरत्न डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचा महापरिनिर्वाणदिन झाला. त्यांना अभिवादन करून त्यांच्याप्रति कृतज्ञता व्यक्त करून झाली. १९५६ नंतर अखंडपणे भीमसागर ६ डिसेंबर रोजी चैत्यभूमीवर बाबांना अभिवादन करायला जमतो.52 comments
scattered indian communistsलोकसभा निवडणुकीत डाव्या आघाडीचे पानिपत झाले. विशेष करून प. बंगालमध्ये केवळ ९ जागी विजय प्राप्त झाल्यामुळे माकपाच्या जिव्हारी लागले.21 comments
fadnavis govt moves towards stabilityज्यांच्या विरोधात रान उठवून सत्ता मिळविली त्या राष्ट्रवादी काँग्रेसने बिनशर्त तटस्थ पािठबा देऊन सत्तापटलावरील फासे उलटसुलट टाकण्याचा खेळ केला होता.12 comments
Fadnavis govt to probe NCP leaders ajit pawar chhagan bhujbalआघाडी सरकारच्या कार्यकाळातील गाजलेल्या घोटाळय़ांच्या चौकशीप्रकरणी भाजप सरकारची चालढकल सुरू असतानाच, माजी उपमुख्यमंत्री अजित पवार आणि माजी सार्वजनिक बांधकाम मंत्री छगन भुजबळ यांच्या संबंधातील चौकशी प्रकरणांच्या फायलींना राज्यपाल सी. विद्यासागर राव यांनी राष्ट्रपती राजवट लागू असतानाच हिरवा कंदील दाखवल्याचे विश्वसनीय सूत्रांकडून समजले आहे.8 comments
Uber cab driver sexually assaults woman, threatens her with Dec 16 incidentवायव्य दिल्लीतील इंद्रलोक भागात एका २७ वर्षीय महिलेवर टॅक्सी चालकाने बलात्कार केला. उबेर या अंतरराष्ट्रीय कॅब सर्विसची टॅक्सी या महिलेने भाड्याने घेतली होती.
No comments:
Post a Comment